Business Model Canvas là gì? Mô hình kinh doanh Canvas, định nghĩa, ví dụ

10/26/2022
Posted by: admin
Category: Tin nhanh

Business Model Canvas là gì? Mô hình kinh doanh Canvas, định nghĩa, ví dụ

Vì sao Business Model Canvas (mô hình kinh doanh Canvas) là mô hình giúp phát triển kinh doanh được sử dụng nhiều nhất thế giới. Cùng chúng tôi xem định nghĩa về mô hình kinh doanh Canvas và các ví dụ điển hình của các công ty ứng dụng theo mô hình kinh doanh Canvas trong nội dung bài viết này.

Business Model Canvas (mô hình kinh doanh Canvas)

Trước năm 2004, các doanh nhân phải xây dựng những kế hoạch kinh doanh dài hơi và cồng kềnh, tốn thời gian. Thật may mắn, Alexander Osterwalder đã sáng tạo ra cách làm mới giúp hạn chế những điều này thông qua Business Model Canvas (BMC).

Theo định nghĩa, đó là một mẫu bảng trực quan, minh họa các đối tượng khác nhau của mô hình kinh doanh. Business Model Canvas của Osterwalder bao gồm chín yếu tố mà chúng tôi sẽ giải thích bên dưới trong bài viết này. Chúng đại diện cho các khía cạnh quan trọng trong sự tồn tại của doanh nghiệp.

Bắt đầu với Business Model Canvas như thế nào?

Khi bạn quyết định sử dụng Business Model Canvas để phác thảo mô hình kinh doanh cho ý tưởng mới của mình, bạn cần chuẩn bị những điều cần thiết bao gồm:

Thông báo cho các thành viên trong nhóm tham gia
Phân bổ thời gian hợp lý
Chuẩn bị các công cụ liên quan

Các công cụ cần thiết phụ thuộc vào cách bạn xem xét và xây dựng các nội dung của Business Model Canvas bao gồm:

Tải xuống mẫu Business Model Canvas PDF và lấy một số bút màu, ghi chú và bất kỳ thứ gì khác mà bạn có thể cần. Ví dụ, nếu bạn đang tập hợp một nhóm nhiều thành viên để xây dựng mô hình, một bảng cứng là điều cần thiết.
Nếu bạn họp nhóm online và từ xa: Chọn một bảng Business Model Canvas bạn thấy phù hợp như Google Docs, Omnigraffle hoặc ứng dụng web Stratygizer.

Tại sao nên chọn Mô hình kinh doanh Canvas?

Điều gì khiến Business Model Canvas nổi bật trong một loạt các phương pháp tiếp cận để tạo ra mô hình kinh doanh? Dưới đây là các lợi thế của Business Model Canvas:

Tập trung thông tin- Với tất cả dữ liệu được trình bày trên một trang giấy - các yếu tố chính được hiển thị và loại bỏ những yếu tố không cần thiết.
Mật độ thông tin thấp - Sẽ tốt hơn nhiều nếu đọc một trang thông tin hơn là xem qua một bản báo cáo 30 trang.
Tính linh hoạt - Canvas dễ dàng tùy chỉnh; do đó, bạn có thể điền thông tin và tạo ra một số bản thảo, so sánh chúng và chọn bản tốt nhất.

Các chủ đề trong Business Model Canvas

Các chủ đề trong Business Model Canvas

1. Phân khúc khách hàng

Hoạt động hàng ngày phụ thuộc nhiều vào khách hàng và các kiểu hành vi của họ. Đó là lý do tại sao phân khúc khách hàng là điều bắt buộc cần liệt kê đầu tiên khi tạo Business Model Canvas.

Trong khối này, bạn cần mô tả thông tin liên quan đến người mua. Mô tả bao gồm những nội dung sau:

Nhân khẩu học (tuổi, giới tính, v.v.)
Tình trạng học vấn
Động lực và mục tiêu
Sở thích mua sắm

Đây là danh sách các điểm cơ bản. Bạn có thể thêm các thông số cụ thể khác. Ví dụ, các nhà phát triển phần mềm có thể xác định loại thiết bị ưa thích. Các doanh nghiệp đã có tên tuổi cũng có thể mô tả các cấp độ của khách truy cập để phân biệt mọi người theo mức độ kết nối của họ với thương hiệu.

2. Đề xuất giá trị

Đề xuất giá trị là một mô tả ngắn gọn về sản phẩm của bạn và giá trị cuối cùng của nó đối với khách hàng. Nói cách khác, hãy viết ra trong Business Model Canvas lý do tại sao người tiêu dùng nên mua hàng hóa hoặc dịch vụ của bạn. Lý tưởng nhất, nó giải quyết một vấn đề hoặc tạo thêm giá trị bổ sung cho một khách hàng cuối.

Hãy nhớ rằng từ ngữ phải chính xác và ngắn gọn. Đừng mô tả đề xuất giá trị của bạn trong một vài câu. Giới hạn nó thành một cụm từ ngắn gọn nhưng chất lượng. Đây là một ví dụ điển hình từ Maps.me: “Bản đồ nhanh, chi tiết và hoàn toàn ngoại tuyến với điều hướng từng chặng - được hơn 140 triệu khách du lịch trên toàn thế giới tin cậy”.

3. Kênh phân phối

Osterwalder, cùng với Pigneur, đã mô tả năm giai đoạn phát triển kênh phân phối của sản phẩm bao gồm:

Nhận thức: bao gồm các kênh thiết lập mối liên hệ ban đầu với khách hàng và phát triển kết nối. Nó thường liên quan đến các kênh tiếp thị.
Đánh giá: Ngụ ý cho phép người mua tiềm năng dùng thử hàng hóa của bạn và phản hồi về giá trị của hàng hóa. Các cách đánh giá phổ biến là các mẫu sản phẩm dùng thử miễn phí, các bài đánh giá và các nghiên cứu điển hình.
Mua hàng: Khi nào và tại sao khách hàng mua sản phẩm của bạn. Các mua hàng sẽ thay đổi đáng kể tùy thuộc vào mức độ phổ biến của sản phẩm và sự thuận tiện trong giao dịch với khách hàng qua hình thức trực tiếp hoặc online.
Phân phối: Mô tả cách người tiêu dùng cuối nhận được một sản phẩm của bạn.
Hậu mãi: thường được sử dụng trong việc hỗ trợ khách hàng sau bán hàng và giải quyết các vấn đề phát sinh.

4. Quan hệ khách hàng

Chiến lược quan hệ khách hàng xác định cách đối tượng mục tiêu tương tác với thương hiệu của bạn. Bạn có thể chọn trong số năm loại quan hệ khách hàng sau theo Business Model Canvas:

Hỗ trợ cá nhân là một cách tiếp cận truyền thống trong đó khách hàng tương tác với nhân viên bán hàng khi liên hệ với công ty. Nó ngụ ý mức độ chăm sóc khách hàng cao và có mối quan hệ sâu sắc, ý nghĩa với khách hàng.
Tự phục vụ trái ngược với hỗ trợ cá nhân: một thương hiệu không trực tiếp giao tiếp với người tiêu dùng - thay vào đó, người tiêu dùng có thể hiểu sản phẩm thông qua các hướng dẫn và Câu hỏi thường gặp.
Dịch vụ tự động liên quan đến các trả lời thắc mắc của khách hàng một cách tự động và nhân viên bán hàng ảo dựa trên AI được sử dụng có thể cung cấp hỗ trợ cơ bản. Loại hình này thú vị với khách hàng hơn là tự phục vụ.
Cộng đồng là không gian kết nối các khách hàng do công ty phát triển để giúp khán giả hiểu rõ hơn về sản phẩm.
Đồng sáng tạo có nghĩa là giúp khách hàng hiểu hơn về sản phẩm thông qua nội dung do chính khách hàng tạo ra sau khỉ sử dụng sản phẩm.

5. Dòng Doanh thu

Khối tiếp theo của Business Model Canvas là xác định doanh thu của bạn đến từ đâu. Ở đây, bạn nên xem xét thông tin của người mua để xác định đối tượng sẵn sàng trả tiền cho sản phẩm của bạn.

Có thể có một số cách tạo ra doanh thu:

Bán hàng trực tiếp: ngụ ý bán dịch vụ hoặc sản phẩm của bạn với một khoản chi phí. Đây là cách dễ nhất và phổ biến đối với phần lớn các ngành.
Thu phí quảng cáo: Có liên quan đến các lĩnh vực như viết blog hoặc nền tảng CNTT. Doanh thu đến từ các nhà quảng cáo muốn tiếp cận người sử dụng sản phẩm của bạn.
Gói trả phí: Điều này chỉ áp dụng cho các dịch vụ. Một số tính năng là miễn phí, trong khi những tính năng cao cấp phải trả phí.
Tài khoản đăng ký: Nó tương tự như kiếm tiền dựa trên chi phí. Sự khác biệt duy nhất là người tiêu dùng trả tiền để được sử dụng dịch vụ trong một thời gian giới hạn, không phải mãi mãi.

6. Tài nguyên chính

Trong Business Model Canvas, các tài nguyên chính được chia thành bốn loại:

Hữu hình - Bất kỳ tài nguyên vật chất nào, từ bất động sản đến thiết bị. Các cổ phiếu cũng nằm trong danh mục này.
Vô hình - Sở hữu trí tuệ như bằng sáng chế, bản quyền, giấy phép và kiến thức của khách hàng
Con người - Nhân viên của bạn làm cho hoạt động kinh doanh diễn ra
Tài chính - Tất cả tài chính. Nó bao gồm tiền mặt, các khoản vay ngân hàng, trợ cấp hoặc đóng góp và các khoản tài chính khác.

7. Các hoạt động chính

Các hoạt động chính bao gồm trong Business Model Canvas là các hoạt động kinh doanh quan trọng. Chúng khác nhau giữa các ngành. Khối có thể được hình thành bằng cách hợp nhất các hoạt động để tạo thành một trong ba loại:

Sản xuất
Giải quyết vấn đề
Nền tảng

Ví dụ: các nhà phát triển phần mềm được xếp vào loại đầu tiên khi họ thiết kế các sản phẩm mới, trong khi một công ty CNTT có dịch vụ taxi riêng được xếp vào loại thứ ba.

8. Đối tác chính

Các đối tác chính là các bên như nhà cung cấp, những người quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của bạn. Nói cách khác, một công ty không thể tồn tại nếu không có các đối tác chính. Có bốn loại đối tác chính bao gồm:

Nhà cung cấp - Đối tác cung cấp cho bạn nguyên liệu thô hoặc thành phẩm
Các bên không phải đối thủ cạnh tranh - Các công ty bạn hợp tác để tận dụng nguồn lực của họ: ví dụ: bạn có thể tìm nguồn hàng từ một số nhà cung cấp
Liên doanh - Đối tác giúp bạn nâng cao năng lực: thâm nhập thị trường mới hoặc tiếp cận thị trường ngách mới. Kết quả của việc liên doanh là nâng cao lợi nhuận của các bên.
Hợp tác - Quan hệ đối tác giữa hai đối thủ cạnh tranh, có thể diễn ra như một sự hợp nhất để đưa ra thị trường một sản phẩm mới

9. Cơ cấu chi phí

Tất cả các khối được đề cập ở trên của Business Model Canvas không được triển khai miễn phí. Các công ty khởi nghiệp và doanh nghiệp chi tiền cho sản xuất và các dịch vụ đi kèm. Để thiết lập các mục tiêu doanh thu thực tế, một công ty cần ước tính chi phí trước tiên. Các chi phí kinh doanh khác nhau tùy thuộc vào ngành công nghiệp. Ví dụ, một số doanh nghiệp phải trang trải chi phí R&D, cùng với sản xuất và dịch vụ hậu kỳ.

Ứng dụng và phân tích

Khi Business Model Canvas đã sẵn sàng, bạn cần phân tích nó. Đối với điều này, bạn nên đánh giá mô hình theo một số điểm:

Nó có logic và mạch lạc không? Có khối nào bị lệch không? Nếu có, hãy giải quyết vấn đề.
Những gì có thể được cải thiện? Nếu bạn tìm thấy bất kỳ khối nào sơ sài, hãy dành thêm thời gian để cải thiện chúng.
Có bất kỳ ý tưởng nào khác để xem xét không? Có thể bạn có thể thêm một cái gì đó vào mẫu hiện có hoặc thiết kế một mẫu mới?
Nhóm của tôi có đồng ý với mẫu này không? Nếu không, hãy xem xét lại những nội dung đáng tranh cãi. Để chứng minh quan điểm của bạn, hãy dựa vào dữ liệu và dữ kiện.
Tôi đã tính đến lợi thế cạnh tranh dài hạn chưa? Nếu không, hãy giải quyết vấn đề. Bạn cần xem xét thị trường và đối thủ cạnh tranh khi xây dựng kế hoạch kinh doanh.

Làm gì tiếp theo?

Sau khi bạn đã kiểm tra Business Model Canvas, bạn có thể gắn nó với công việc hàng ngày của mình. Đây là cách nó có thể được sử dụng:

Theo dõi các thay đổi. Bất kỳ công ty nào cũng phát triển theo thời gian. Một kế hoạch giúp đảm bảo rằng những thay đổi không trái với các nguyên tắc cốt lõi.
Quản lý hàng đầu. Mô hình này thể hiện doanh nghiệp của bạn bạn là gì và nó vận hành như thế nào. Thay vì tự mình làm mọi thứ, bạn có thể để nhân viên đọc Business Model Canvas và theo dõi các vấn đề liên quan.
Hướng dẫn lên ý tưởng mới. Mỗi khi bạn có một cuộc họp xây dựng ý tưởng, hãy đặt Business Model Canvas phía trước. Nó sẽ giúp loại bỏ những ý tưởng không phù hợp.
Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng kỹ thuật tương tự trong các lĩnh vực khác. Ví dụ: nếu bạn có nhiều khách hàng, bạn có thể mô tả cách tiếp cận họ với sự trợ giúp của BMS.

Một số lời khuyên cho người mới bắt đầu

Nếu bạn chưa bao giờ tạo Business Model Canvas trước đây, việc hiểu tất cả các dữ liệu được đề cập ở trên có thể khó khăn. Dưới đây là năm mẹo sẽ giúp xây dựng Business Model Canvas dễ dàng hơn:

Làm việc theo nhóm: Tốt hơn là nên xây dựng bảng Business Model Canvas cùng với các thành viên trong hơn là một mình. Bạn giảm rủi ro khi thiết kế Business Model Canvas từ chỉ một góc độ nhất định.
Viết lên bảng trắng: Bạn càng có nhiều không gian thì càng tốt. Nó cho phép cả nhóm có cái nhìn tốt về mẫu và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xây dựng.
Bổ sung văn phòng phẩm: Bút dạ và nhãn dán màu sẽ giúp bạn nhóm các ý tưởng. Nếu không, bạn có nguy cơ kết thúc với một Business Model Canvas không mạch lạc.
Dành đủ thời gian: Đừng phân bổ nửa giờ hoặc lên lịch cho một cuộc họp quan trọng ngay sau khi bắt đầu xây dựng mô hình. Bạn sẽ cần tối thiểu một giờ cho một bản phác thảo mô hình.
Xác định trình tự các khối cần điền: Bạn nên bắt đầu với phân khúc khách hàng hoặc đề xuất giá trị. Sau đó, bạn có thể xác định trình tự sao cho thuận tiện cho mình.

Lợi ích của BMC là gì?

Các doanh nghiệp thuộc tất cả các ngành đều chọn cách tiếp cận của Business Model Canvas vì bốn lợi ích cốt lõi:

Tăng cường khả năng hiển thị. Vì Business Model Canvas liên quan đến trình bày trực quan, nó tạo điều kiện dễ dàng cho việc hiểu dữ liệu. Nhóm nghiên cứu có tất cả thông tin trước mắt họ; do đó, việc phân tích và ra quyết định dễ dàng hơn rất nhiều.
Tùy biến. Bạn có thể thay đổi một số khối của mô hình ngay lập tức nếu chúng không khớp với những khối khác. Sẽ không mất vài giờ để gõ lại và in lại một báo cáo 40 trang.
Tập trung vào Giá trị. Thông thường, giá trị của sản phẩm là cốt lõi. Nó có nghĩa là tất cả các khối khác được thiết kế với mục đích cuối cùng là lợi ích.
Tầm nhìn duy nhất. Một nhóm nhận được một thông điệp rõ ràng về hoạt động. Mô hình kinh doanh loại bỏ rủi ro thất bại do hiểu nhầm.

Mô hình Business Model Canvas thiếu điều gì?

Mặc dù Business Model Canvas là một cách tiếp cận phổ biến và dễ nhận biết, nhưng nhiều nhà phê bình vẫn phê phán nó. Đặc biệt, một số giám đốc điều hành chỉ trích mô hình này vì thiếu:

Đối thủ cạnh tranh
Phân tích thị trường
Sứ mệnh thương hiệu
Các ưu tiên chính

Mặc dù nó có thể không làm hài lòng một số bên liên quan, nhưng trên thực tế, không có gì sai cả. Bản chất của BMC không có nghĩa là tập trung vào những khía cạnh trên. Mục tiêu cuối cùng của nó là tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xây dựng các mô hình kinh doanh. Và Business Model Canvas chỉ bao gồm các khối cốt lõi. Rốt cuộc, thị trường và kết quả bên ngoài của đối thủ cạnh tranh không định hình cấu trúc bên trong của công ty.

Tại sao các công ty đã thành lập nên triển khai Business Model Canvas?

Theo thông thường, phương pháp Business Model Canvas là công cụ chính của các công ty khởi nghiệp. Nhưng nó cũng có thể hữu ích cho các doanh nghiệp đã thành lập. BMC bao gồm các nhiệm vụ sau:

Giúp xác định các lỗ hổng trong mô hình và khám phá các cơ hội mới.
Cho phép so sánh mô hình của bạn với đối thủ để xác định lợi thế cạnh tranh
Nâng cao hình ảnh của một công ty với các nhà đầu tư tiềm năng
Cho phép kiểm tra và thử nghiệm các mô hình kinh doanh mới
Nó giúp thống nhất mô hình và loại bỏ hiểu lầm trong một nhóm
Cho phép xây dựng lại công ty từ đầu

Có thể thấy, Business Model Canvas giúp phân tích hiệu quả toàn bộ công ty hoặc dự án cụ thể, vạch ra những thay đổi hoặc khoảng trống có thể xảy ra và giải quyết chúng.

Các ví dụ thực tế về Business Model Canvas

Các ví dụ giúp bạn nắm bắt những kiến thức cơ bản về BMC tốt hơn. Dưới đây là hai ví dụ từ các ngành khác nhau:

Airbnb

Airbnb là nhà cung cấp chỗ ở giá cả phải chăng trên toàn cầu. Canvas của nó có thể trông như thế này:

Mô hình kinh doanh Airbnb Canvas

Các phân khúc khách hàng - khách du lịch bình dân, khách du lịch độc đáo, người dân địa phương tìm kiếm thêm thu nhập
Đề xuất giá trị - đặt phòng dễ dàng và nhanh chóng, ưu đãi lớn, giá cả cạnh tranh, phong cách sống địa phương
Kênh phân phối - truyền thông xã hội, blogger du lịch, truyền miệng
Quan hệ khách hàng - tự phục vụ với bộ phận hỗ trợ khách hàng
Dòng doanh thu - hệ thống phí, tiếp thị liên kết
Các tài nguyên chính - một cộng đồng bao gồm cả chủ nhà và khách, nền tảng, chuyên gia CNTT
Các hoạt động chính - nghiên cứu người dùng, hỗ trợ khách hàng, bảo trì
Các đối tác chính - khách du lịch và lữ hành, chủ nhà, nhà đầu tư, nhà cung cấp thanh toán, công ty bảo hiểm
Cơ cấu chi phí - tiếp thị, bảo trì nền tảng

LinkedIn là một mạng xã hội chuyên nghiệp.

Mô hình kinh doanh Linkedin Canvas

Phân khúc khách hàng - nhân sự, chuyên gia tìm việc làm, chuyên gia tiếp thị
Đề xuất giá trị - xây dựng mạng lưới liên hệ chuyên nghiệp, tìm nguồn nhân viên tiềm năng, viết blog.
Kênh phân phối - cửa hàng ứng dụng, trang web
Quan hệ khách hàng - tự phục vụ, hỗ trợ khách hàng
Dòng doanh thu - giải pháp miễn phí, tiếp thị và tuyển dụng
Các tài nguyên chính - nền tảng, chuyên gia CNTT, nội dung do người dùng tạo
Các hoạt động chính - bảo trì nền tảng
Đối tác chính - người dùng, SlideShare
Cơ cấu chi phí - tiếp thị, bảo trì

Kết luận

Business Model Canvas - Mô hình kinh doanh Canvas là một trong nhiều cách tiếp cận để xây dựng mô hình kinh doanh. Trong hơn mười lăm năm tồn tại, nó đã chứng tỏ được giá trị của mình trong cộng đồng doanh nghiệp. Bất chấp một số người chỉ trích, phương pháp này có hiệu quả và minh họa chính xác kế hoạch kinh doanh. Hơn nữa, nhờ tính năng trực quan, nó dễ dàng hiểu và đánh giá.

Tải xuống Mẫu Business Model Canvas

Tải xuống các bảng miễn phí của chúng tôi bên dưới để tạo Business Model Canvas - Mô hình kinh doanh Canvas của riêng bạn ngay bây giờ.

Các bài viết liên quan

Số 229 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội